Somatisch-onverklaarde-lichamelijke-klachten-SOLK
Wat betekent dat: SOLK – MOK – COLK – Surmenage etc.?
Wil je weten of jij last hebt van SOLK? Klik voor de test
Zit het tussen mijn oren?
Dokters zijn regelmatig niet in staat om een lichamelijke oorzaak te vinden voor je lichamelijke klachten. Er wordt dan snel gezegd (of op zijn minst gedacht) dat “het tussen je oren” zit. En dat is ook letterlijk zo, want tussen je oren zitten je hersenen en daar vind pijnbeleving plaats. Maar is je klacht nu lichamelijk of psychisch of beiden? Wel: lichaam en geest kunnen wel worden onderscheiden maar nooit worden gescheiden. Via een netwerk van neuronale verbindingen, via hormonen en andere boodschapper stoffen zijn lichaam en geest onverbrekelijk met elkaar verbonden.
Het gevolg hiervan: elke zintuiglijke prikkel beïnvloed je stemming en gevoel. Of dat nu een lichamelijke beweging is, een huidprikkel door massage, een mooi muziekstuk of een geur. En andersom heeft elke gedachte effect op je lichaam en op je emoties [van dat gegeven maakt de leugendetector gebruik]. Als je pijn hebt, of je bent ontevreden over je leven, dan geeft dat direct veranderingen in je huidweerstand, ademhaling, spierspanning, temperatuur, darmen, hartslag (HRV) en vele andere factoren.
SOLK – Stress ?
Het is bekend dat angst, stress, onzekerheid, je depri voelen, een tekort aan assertiviteit (moeilijk ‘Nee’ kunnen zeggen) etc. een negatief effect heeft op de spierspanning in je lichaam. Als je niet geleerd hebt om op een gezonde manier met deze emoties om te gaan dan kan dit klachten in stand kan houden en soms zelfs veroorzaken.
Als je dokter geen lichamelijke oorzaak vast kan stellen, dan noemt hij/zij die klachten ‘onbegrepen’.
Vaak zijn dat klachten wat vager omschreven worden zoals:
– dysfunctionele ademhaling (hypoventilatie, hyperventilatie, druk op de borst, syndroom van Tietze)
– buikklachten (steen op je maag, opgeblazen gevoel, prikkelbare dikke darm, pijnlijke blaas)
– aanhoudende pijn in het houdings/bewegingsapparaat: kaken, nek, rug, schouders, bekken, elleboog, fibromyalgie
– hoofdpijn
– niet lekker in je vel zitten etc..
Medici hebben hiervoor een scala aan termen bedacht: overbelasting, surmenage, functionele klachten, a-specifieke klachten, onbegrepen lichamelijke klachten (OLK), medisch onverklaarde klachten (MOK), stress gerelateerde klachten, onbegrepen chronische klachten (OCK), chronisch onverklaarde lichamelijke klachten (COLK) of psychosomatische klachten.
Stress speelt regelmatig een rol, maar dat is voor jezelf meestal niet zo duidelijk merkbaar. Juist omdat de oorzaak wat vaag is, soms net als de klacht, loop je het risico om als aansteller of ‘zeur’ beschouwt te worden.
Zelfregulerend vermogen stimuleren.
Tegenwoordig brengen velen in de wetenschap niet meer zo’n harde scheiding aan tussen lichaam en geest. Lichaam, geest en sociale omstandigheden blijken elkaar wederkerig te beïnvloeden. Langdurig lichamelijke klachten geven ook psychologische en sociale veranderingen. Psychologische of sociale spanningen kunnen zich ook lichamelijk uiten. Dat maakt het niet eenvoudig om na te gaan waar de oorsprong van je chronische klachten ligt. Ook is het niet duidelijk of die oorzaak ooit in de toekomst gevonden zal worden. Mijn visie is dat deze klachten ontstaan door een vermindering van je zelfherstellend en zelfregulerend vermogen. Dat kan zowel de oorzaak zijn van chronische stress (kip) als veroorzaakt worden door chronische stress (ei).
Er blijkt een complexe relatie te bestaan tussen ons denken, ons gedrag en ons voelen (zoals lichaamsgevoel en emotioneel gevoel). In de recente literatuur wordt dit als “pijnmatrix” beschreven. Pijn in het lijf heeft effect op ons gevoel en ons denken, we kunnen er depressief van worden. Andersom leidt spanning b.v. op het werk tot piekeren en zo tot een onplezierig gevoel. Dat nare gevoel heeft een verhoging van de spanning in de spieren tot gevolg, hetgeen op langere termijn tot lichte verzuring van de spieren leidt en vervolgens pijn geeft. Het lichaam kan dus niet los worden gezien van de emoties, de gedachten, de wil en nog enkele andere aspecten. Het zijn immers al die verschillende aspecten die tezamen de hele mens vormen. In die zin onderscheidt de lichaamsgerichte therapeut zich dus van de arts die gespecialiseerd is in het zo goed mogelijk laten functioneren van het lichaam. Maar verschilt ook van de klassiek psycholoog of psychotherapeut die zich uitsluitend bezig houdt met de geest van zijn cliënten. De medische en psychologische wetenschap zorgen als het ware voor een onnatuurlijke tweedeling, want lichaam, ziel en geest zijn nu eenmaal onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ze vormen een functionele eenheid!
Stel je niet aan!
Gedachten die je kan hebben als: “ik wil geen zeur zijn”, “stel je niet aan” of “gewoon even doorbijten” blijken, begrepen vanuit je verleden, zeer ‘behulpzaam’ om gevoelens niet meer te hoeven voelen. Daardoor voel je ook lichamelijke ongemakken niet meer totdat uiteindelijk er pijn verschijnt en er niets meer dan pijn overblijft. Dan ontstaan soms ook spontaan gedachten als; “er deugt niets van mij”, “mijn lichaam is een wrak” of “ze kunnen niets vinden, dus het moet wel iets ernstigs zijn”.
Als we deze gedachten gaan geloven, zorgen ze dat we “in ons hoofd blijven wonen”. Zoals een bekend psychiater zei: we leven dan als “een kop zonder kip”. Deze gedachtes, het malen, het piekeren, maken ons steeds onzekerder. Dat kost veel denk-energie en dat kan op langere termijn tot uitputting leiden en vergroot weer de pijn.
Luister naar jezelf.
Inzicht krijgen in jezelf, je lichamelijke signalen begrijpen, je gedachten en gevoelens begrijpen, kan een wezenlijke bijdrage betekenen aan je gezondheid. Als je luistert naar jezelf, wat merk je dan op? Het eerste wat natuurlijk opvalt is die pijn! Dus er is wel contact met je lijf, maar dan een beetje éénzijdig. Alleen alarmsignalen zoals pijn vallen op. En hoe meer je op pijn en ander ongemak let, des te meer word je een specialist in het waarnemen ervan. Je merkt het steeds sneller en preciezer op. Je leert de kleinste pijntjes en ongemakken direct en efficiënt te herkennen. Maar zo zijn we in de loop van ons leven het natuurlijke contact met ons lichaam en de lichamelijke sensaties kwijtgeraakt. We hebben ons lichaamsgevoel beperkt.
Je lichaam liegt nooit!
stelde Ted Troost (een bekend haptonoom) ooit vast. Nou lijkt het mij handig om dit niet klakkeloos te geloven. Ga de uitdaging aan om zelf de waarheid of onzin van deze uitspaak te toetsen. Een ervaringsgerichte aanpak als lichaamsgericht werk neemt het lichaam, het lijf als aangrijpingspunt om je gevoel te onderzoeken. De begeleiding bij lichaamsgerichtwerk is integraal: er is aandacht voor zowel de lichamelijke component, de psychosociale context, het intrapsychisch functioneren als ook spiritualiteit.
N.B.: de term ‘lichaamsgericht’ is enigszins misleidend. Het suggereert en exclusieve aandacht voor het lichaam. We proberen met deze term echter alleen aan te geven dat het lichaam het aangrijpingspunt voor begeleiding vormt.
Wil je weten of jij last hebt van SOLK? Klik voor de test of vraag een gratis consult aan:
This form does not exist