eenzaamheid

Heelheid versus eenzaamheid: het onbedoelde effect van diagnoses en verklaringen

Wat ik bij veel mensen die met klachten bij mij komen opmerk, is dat ze een een gevoel van af-gescheidenheid hebben. Men voelt zich niet alleen afgescheiden van de wereld maar ook afgesneden van eigen gevoelens, gedachten, sensaties en emoties. Er is daar een basaal “alleen-zijn”, een “niet-weten”, eenzaamheid. Dat maakt de meeste mensen onzeker of angstig.

Ik vind het mijn taak om de hulpvrager daar bij te helpen. Het helpt om uit te leggen dat ik ook klachten en gevoelens heb. En dat ik fundamenteel lijd als ik mij hiertegen verzet.

Ik vermijd het echter om te verklaren waar klachten vandaan komen, ook al vraagt de hulpvrager daar om. Het geven van verklaringen reduceert de ervaring van de hulpvrager en vergroot de afstand tussen het “ik – dat ervaart” en de ervaring.
Door een ervaring te projecteren binnen het lichaam (of delen van het lichaam) ontstaat een soort schijnzekerheid (“uw pijn komt van een hernia”). 
Natuurlijk wil de hulpvrager angst en onzekerheid vermijden en gaat deze op zoek naar zekerheid. Tegelijkertijd draagt dit merkbaar bij aan een toename van spanning in het lichaam. Je gaat over de diagnose nadenken of ‘begrijpen’ waar je klacht vandaan komt. Het vergroot echter de kloof tussen geest en lichaam. De hulpvrager houdt zich nu mentaal vast aan een diagnose, aan een verklaring en de persoonlijke ervaring zelf raakt mentaal uit beeld.

Daardoor draagt het ‘willen verklaren’ en het stellen van een diagnose, zowel aan de kant van de hulpvrager als van de kant van de hulpverlener, m.i. bij aan het persisteren van een klacht c.q. probleem. Het is veel behulpzamer en liefdevoller om de hulpvrager te leren hoe deze zijn/haar onzekerheid en angst kan toestaan.
Dat geeft namelijk een bevrijding; een gevoel van ‘heel’ worden, je zelf worden. 
Dat is niet voor iedereen weggelegd. Het vraagt aan de kant van de hulpvrager kwaliteiten als moed, nieuwsgierigheid en het vermogen om je open te kunnen stellen. 

Probeer zelf maar eens: elke ervaring vindt plaats in ruimte!